Rozważane od czasu przeprowadzenia konsultacji i analiz, Strefa Czystego Transportu (SCT) w Warszawie jest teraz skonstruowana tak, aby pokrywać większy obszar miasta niż pierwotnie zakładano. Oprócz zwiększenia zasięgu, zaprojektowano również szereg dodatkowych rozwiązań korzystnych dla warszawiaków, w tym dla seniorów oraz tych, którzy płacą podatki na terenie strefy. Te nowe zmiany mają przyczynić się do poprawy jakości powietrza w mieście. Niebawem Rada Miasta Stołecznego Warszawy zdecyduje o ostatecznym kształcie SCT oraz ustali terminy jej implementacji.

Pierwsze oblicze projektu SCT zostało ujawnione przez zarządzających stolicą pod koniec stycznia tego roku. Wraz z prezentacją projektu rozpoczęły się trzymiesięczne konsultacje społeczne na temat SCT. W rezultacie przekazano ponad 3000 uwag, a liczne rozmowy i spotkania dotyczące proponowanych rozwiązań pozostawiły widoczny ślad. Przeprowadzone zostały także dodatkowe analizy dotyczące zaproponowanych zmian.

Ostateczna wersja strefy jest bezpośrednio kształtowana przez zgłoszone uwagi i sugestie. Znaczące jest wprowadzenie szeregu ulg i wyjątków, mających na celu zaspokojenie potrzeb seniorów oraz mieszkańców strefy. Mieszkańcy strefy otrzymają specjalną ulgę, która da im możliwość dostosowania się do wymogów SCT w ciągu czterech lat. Tymczasem, dla mieszkańców Warszawy mieszkających poza granicami SCT oraz dla osób spoza stolicy, warunki pozostaną niezmienione. Kierowcy, którzy ukończyli 70 lat oraz posiadacze pojazdów zabytkowych będą mogli cieszyć się nieograniczonymi wyjątkami.

Nowa propozycja SCT obejmuje obszar ponad dwa razy większy niż pierwotnie zakładano: obejmuje całe dzielnice Śródmieście, Żoliborz i Praga Północ, prawie całą Ochotę i Pragę Południe, większość Mokotowa i połowę Woli. Jak podkreśla Michał Olszewski, zastępca prezydenta Warszawy, „Uwzględniliśmy głosy osób mieszkających w obrębie strefy oraz seniorów… Zdecydowaliśmy o powiększeniu obszaru strefy czystego transportu, co sprawi, że efekt dla jakości powietrza będzie znaczący”.

Władze stolicy, po gruntownym przeanalizowaniu wszystkich zgłoszeń z konsultacji społecznych oraz raportów eksperckich, podjęły decyzję o zwiększeniu obszaru strefy. Jednocześnie przesunęły termin, w którym mieszkańcy strefy będą musieli spełnić jej wymogi. Dzięki temu właściciele pojazdów niespełniających norm emisyjnych dostaną więcej czasu na ich wymianę.

Kolejnym istotnym elementem projektu SCT jest wprowadzenie dodatkowego wyjątku dla seniorów (osób, które do końca 2023 r. ukończą 70 lat), pod warunkiem, że byli właścicielami swoich pojazdów jeszcze przed przyjęciem uchwały o SCT. Zgodnie z tym założeniem, osoby powyżej 70. roku życia spełniające określone warunki będą bezterminowo zwolnione z przestrzegania zasad SCT.

SCT to obszar wyznaczony tylko dla pojazdów spełniających określone normy emisji gazów cieplarnianych. Jest to popularna metoda poprawy jakości powietrza w miastach stosowana od lat w Europie, mająca na celu troskę o zdrowie mieszkańców. Obecnie w Europie działa już ponad 320 takich stref, najwięcej w Niemczech i we Włoszech. Również w Polsce, Kraków przyjął uchwałę o utworzeniu SCT na swoim terenie (która zacznie obowiązywać od lipca 2024 r.).

Badania przeprowadzone na przełomie marca i kwietnia 2023 roku na zlecenie Ratusza Miasta Stołecznego Warszawy pokazały, że prawie 70% dorosłych mieszkańców Warszawy (w tym 66% kierowców regularnie korzystających z samochodów) popiera wprowadzenie SCT. Kobiety wydają się być bardziej otwarte na to rozwiązanie w porównaniu do mężczyzn. Osoby powyżej 70 roku życia częściej niż inne grupy wiekowe wyrażały przekonanie, że dzięki SCT mieszkańcy Warszawy będą zdrowsi. Podobne stanowisko często zajmują osoby, które nie posiadają samochodu.